Formy i zasady udzielania pomocy
Pomoc Społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.
Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współdziałania do rozwiązywania ich trudnej sytuacji życiowej.
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności i z powodu:
1) ubóstwa;
2) sieroctwa;
3) bezdomności;
4) bezrobocia;
5) niepełnosprawności;
6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7) przemocy domowej;
7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
8) potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
10) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
11) alkoholizmu lub narkomanii;
12) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
13) klęski żywiołowej lub ekologicznej;
Kryterium dochodowe:
Świadczenia z pomocy społecznej przysługują osobom, których dochody nie przekraczają kryterium dochodowego:
- kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej- 1010,00 zł;
- kryterium dochodowe na osobę w rodzinie- 823,00 zł.
Formy pomocy
1.Świadczenia pieniężne:
- zasiłek stały;
- zasiłek okresowy;
- zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy;
- zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie;
- wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd;
2.Świadczenia niepieniężne:
- praca socjalna;
- bilet kredytowany;
- kładka na ubezpieczenie zdrowotne;
- składka na ubezpieczenie społeczne;
- pomoc rzeczowa w tym na ekonomiczne usamodzielnienie;
- sprawienie pogrzebu;
- poradnictwo specjalistyczne;
- interwencja kryzysowa;
- schronienie;
- posiłek;
- niezbędne ubranie;
- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy oraz usługi sąsiedzkie;
- mieszkanie treningowe lub wspomagane;
- pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, w tym usługi wsparcia krótkoterminowego.
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, tj. 1 008,80 zł.
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, tj. 780,00 zł.
Zasiłek okresowy przysługuje:
Wnioskodawcy w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek okresowy jest świadczeniem wyliczeniowym w zależności od sytuacji rodzinnej i dochodowej wnioskodawcy.
Zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy
W celu zabezpieczenia niezbędnych potrzeb bytowych wnioskodawcy może być przyznany zasiłek celowy. Świadczenie to może być przyznane na pokrycie w części lub w całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Zasiłek celowy może być przyznany osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, strat w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczenia powyższe nie podlegają zwrotowi.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy.
Usługi opiekuńcze
Powyższa forma pomocy należy do zadań własnych gminy i obejmuje pomoc osobom zależnym, nieradzącym sobie z prawidłowym funkcjonowaniem w środowisku z racji wieku lub z uwagi na trudną sytuację zdrowotną. Usługi opiekuńcze w zależności od dochodu osoby są nieodpłatne, częściowo odpłatne lub płatne w całości.
Zakres usług opiekuńczych obejmuje pomoc w zaspokojeniu codziennych, niezbędnych potrzeb życiowych osób wymagających tej formy wsparcia.
Zasady ubiegania się o pomoc (tok postępowania):
Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Pomoc społeczna może być udzielana z urzędu.
Przyznanie lub odmowa świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej. Wydaje się ją po uprzednim przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego, mającego na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin.
Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy, może domagać się od osób i rodzin ubiegających się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą do wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.
Z osobą lub rodziną, może zostać zawarty kontrakt socjalny, który określa sposób współdziałania między sobą lub rodziną a ośrodkiem pomocy społecznej w zakresie rozwiązywania trudnej sytuacji życiowej. W przypadku nie wywiązania się przez osobę lub rodzinę z ustaleń kontraktu, może nastąpić ograniczenie świadczenia z pomocy społecznej lub jego całkowita odmowa.
Pomoc społeczna funkcjonuje na podstawie ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r., (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 poz. 1283)